Mô tả
- Cây Bạng hoa là một loại cỏ dại, cao tới 50cm, thân thô ngắn.
- Lá mọc như ngói lợp, phiến lá dài 20-30cm, rộng 4-6cm, mép nguyên đầu nhọn, trông hơi mọng nước, mặt dưới màu tím sẫm.
- Cụm hoa mọc ở kẽ lá, có tổng bao nhiêu màu tím nhạt trông giống hình con sò, do đó có tên là cây sò huyết. Mặt trong hoa bao màu xanh nhạt. Cụm hoa nhiều màu hoa trắng. Cuống cụm hoa mọng nước.
- Mùa hoa kéo dài từ mùa xuân đến mùa thu.
Phân bố
Cây từ châu Mỹ nhiệt đới được truyền vào nước ta. Cây này mọc hoang và được trồng ở khắp nơi trong nước ta để làm cảnh vì cây tím đẹp, cụm hoa hình đặc biệt, màu dịu dàng đẹp mắt.
Thu hái và chế biến
- Khi mùa hoa người ta hái hoa phơi khô để làm thuốc. Nhưng nhiều người cho dùng tươi mới tốt.
- Bộ phận dùng: Hoa và lá – Flos et Folium Tradescantiae.
Vị thuốc Bạng hoa
Tính vị: Bạng hoa có vị ngọt và nhạt, tính hàn.
Quy kinh: Vào kinh Phế
Công dụng: Thanh nhiệt nhuận phế, hoá đờm chống ho, lương huyết giải độc.
Bài thuốc có vị Bạng hoa
Viêm khí quản cấp: Hoa Bạng hoa 10g thêm đường và cho nước lượng gấp đôi, đun sôi uống.
Viêm khí quản mạn tính: Lá Bạng hoa 15g, Núc nắc 3g sắc uống.
Lao bạch huyết: Lá Bạng hoa tươi 30-60g sắc uống.
Chữa ho do phế nhiệt, đờm đặc: Hoa Bạng hoa 40g, để tươi, rửa sạch, giã nát, thêm nước, gạn uống hoặc phơi khô 30g, cho vào ấm đổ 3 bát nước sắc còn 1 bát uống làm một lần trong ngày, dùng liền 1 tuần.
Hỗ trợ điều trị viêm khí quản: Hoa Bạng hoa 15g, rửa sạch, thái nhỏ, trộn với đường phèn hoặc mật ong 10g. Đem hấp cách thủy trong 15 – 20 phút. Để nguội, uống làm 2 – 3 lần trong ngày. Hoặc có thể áp dụng cách sau: Hoa Bạng hoa 15g, vỏ núc nác 5g, thái nhỏ, sắc với 550ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày.
Chữa cảm sốt, ho, đau đầu: Hoa Bạng hoa 15g, rễ cây chòi mòi 10g, vỏ cây kim phượng hoa vàng 10g, phơi khô, thái nhỏ. Tất cả cho vào ấm đổ 500ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày. dùng liền 5 ngày.
Chữa bí tiểu tiện: Hoa Bạng hoa 15g, diếp cá 15g, rau má 20g, rễ cỏ tranh 10g, râu ngô 10g. Tất cả dùng tươi, rửa sạch, sắc với 700ml nước, đun nhỏ lửa còn 250ml chia 2 lần uống trong ngày. Dùng 10 ngày 1 liệu trình.
Cầm máu: Nhân dân Việt Nam và nhân dân Trung Quốc coi hoa sò huyết là một vị thuốc bổ, có tác dụng chữa các chứng ho ra máu, đi ngoài ra máu, các chứng chảy máu: Ngày dùng 40-80g hoa tươi sắc uống hoặc vắt lấy nước mà uống.