1. Tinh dầu Sả chanh được sử dụng từ bao giờ?

Cây Sả chanh được biết đến ở nhiều nơi trên thế giới từ rất lâu đời, nhưng đến năm 1905, cây Sả chanh và tinh dầu trị liệu của nó mới thực sự bắt đầu lan rộng. Trải qua hơn 100 năm, cho đến hiện tại các nhà khoa học đã tìm ra và ứng dụng thành công tinh dầu Sả chanh với mục đích chữa bệnh về tiêu hóa, ho hen, cảm sốt, đau nhức xương khớp,…

• Tinh dầu Sả chanh được chiết xuất từ thân và lá cây Sả chanh (Cymbopogon citratus (DC) Stapf), có màu vàng nhạt, mùi thơm dễ chịu, dễ bay hơi và nhẹ hơn nước.
• Trong tinh dầu Sả chanh chứa nhiều loại hợp chất như citral, myrcene, neral, nerol, citronella, dipentene. Chính những hợp chất này giúp cho tinh dầu Sả chanh có mùi thơm đặc trưng và nhiều công dụng tuyệt vời.

2. Những công dụng tuyệt vời của tinh dầu Sả chanh

Thanh lọc không khí, xua đuổi muỗi và côn trùng

Do tinh dầu Sả chanh có mùi thơm, lại rất dễ bay hơi nên thường được dùng để xông phòng, giúp thanh lọc không khí, loại bỏ mùi thức ăn trong bếp. Ngoài ra, chính mùi thơm đặc trưng này của tinh dầu Sả chanh cũng có tác dụng đánh lừa khứu giác của muỗi và côn trùng, làm chúng không phân biệt được vật chủ để trích đốt.

Làm đẹp da

Sả chanh được các bà, các mẹ sử dụng làm đẹp từ rất sớm. Ngày nay, khi y học hiện đại phát triển, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng tinh dầu Sả chanh có tác dụng kháng viêm, sát trùng rất tốt nên khi xông mặt bằng tinh dầu Sả chanh sẽ giúp da đào thải được bụi bẩn, độc tố, giảm tình trạng viêm mủ trên da.

Ngoài ra, tinh dầu Sả chanh còn chứa vitamin A và nhiều vitamin khác giúp làm săn da, đều màu da.

Xông hơi giải cảm

Theo y học cổ truyền, Sả chanh có vị cay tính ấm, có tác dụng sát khuẩn nên thường được dùng để xông hơi giải cảm. Khi xông hơi, các mạch máu tăng lưu thông, giãn nở làm ra mồ hôi và giảm các triệu chứng chóng mặt, đau đầu. Đồng thời, hơi tinh dầu cũng giúp đờm dãi, dịch mũi họng chảy ra một cách tự nhiên, do đó loại bỏ được các bụi bẩn, vi khuẩn, virus gây bệnh bám trên khu vực này.

Sả chanh có vị cay tính ấm, có tác dụng sát khuẩn nên thường được dùng để xông hơi giải cảm

Tiêu diệt vi khuẩn, ngăn chặn virus

Đã có nhiều nghiên cứu về tác dụng diệt khuẩn của tinh dầu Sả chanh. Cụ thể mới đây theo một báo cáo trên tạp chí danh tiếng Inflammopharmacology vào năm 2020, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng tinh dầu thực vật có thể xen vào lớp vỏ của virus, khiến cho lớp vỏ này thay đổi và vỡ ra, thất thoát phần lõi ra bên ngoài.

Nhờ cơ chế này, virus bị tiêu diệt, hạn chế xâm nhập và không thể nhân lên gây bệnh được nữa. Do đó, xông hơi tinh dầu Sả chanh cũng là một phương pháp hữu hiệu giúp phòng chống các bệnh liên quan đến hô hấp, mũi họng, đặc biệt là trong thời điểm mùa dịch đang diễn biến phức tạp như hiện nay.

3. Cảnh báo ngộ độc khi dùng tinh dầu Sả chanh không rõ nguồn gốc

Với các công dụng tuyệt vời như trên, tinh dầu Sả chanh được người dân vô cùng ưa chuộng và sử dụng rất nhiều. Chính vì phổ biến và thông dụng mà đôi khi mọi người lại chủ quan trong việc sử dụng Sả chanh để gây ra những hậu quả đáng tiếc.

Hiện tại tinh dầu Sả chanh thường được sản xuất qua quá trình chưng cất tương tự như chưng cất rượu truyền thống. Tuy quá trình này không khó nhưng để thu được tinh dầu nguyên chất lại là chuyện hoàn toàn khác. Điều đó cũng giải thích tại sao, người ta thường quan tâm nhiều đến chất lượng của tinh dầu có nguyên chất 100% hay không.

Mới đây có một gia đình tại Hòa Bình đã nhập viện sau khi sử dụng tinh dầu đuổi muỗi để xông hơi liên tục trong nhiều ngày liền. Tuy nhiên, theo các chuyên gia của Viện Sốt rét ký sinh trùng & côn trùng Trung Ương:

• “Nguyên nhân 4 người từ Hòa Bình nhập viện không phải do ngộ độc tinh dầu. Thực chất, loại hóa chất mà gia đình sử dụng được nhập lậu từ Trung Quốc, có hoạt chất là Cypermethrin, tác dụng là diệt sâu, muỗi, côn trùng nói chung.”
• Như vậy tinh dầu không phải là nguyên nhân gây ngộ độc mà thủ phạm chính là tạp chất được pha thêm trong tinh dầu. Sự việc này như hồi chuông cảnh tỉnh với người tiêu dùng, hãy lựa chọn kỹ lưỡng các sản phẩm tinh dầu sả chanh uy tín và thương hiệu để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Tinh dầu Sả chanh Devi không chỉ được cấp phép lưu hành bởi Cục Quản lí Dược, mà còn là sản phẩm được nghiên cứu phát triển bởi công ty dược uy tín Tuệ Linh, và sản xuất trên dây chuyền, công nghệ hiện đại đạt chuẩn quốc tế. Do đó, chúng ta có thể hoàn toàn yên tâm lựa chọn Tinh dầu Sả chanh Devi để xông phòng, làm đẹp và đặc biệt là xông hơi phòng tránh bệnh trong mùa dịch.

Tinh dầu Sả chanh Devi – Làm sạch vi khuẩn, đánh bay virus

4. Cách phân biệt tinh dầu Sả chanh thật và sản phẩm kém chất lượng

Dưới đây, chúng tôi sẽ giới thiệu thêm một số cách đơn giản để các bạn có thể tự kiểm chứng sản phẩm tinh dầu Sả chanh của mình có phải nguyên chất hay không ngay tại nhà.

1. Nhỏ 3-5 giọt tinh dầu Sả chanh ra một tờ giấy trắng:

• Vì tinh dầu Sả chanh nhẹ hơn không khí nên nếu là tinh dầu Sả chanh thật sẽ bay hơi rất nhanh tầm 5-7 phút và không để lại dấu vết gì.
• Tinh dầu giả sẽ thấm và loang ra tờ giấy, khi khô sẽ để lại vết trên giấy.

2. Lắc mạnh chai tinh dầu Sả chanh:

• Nếu là tinh dầu Sả chanh thật, khi lắc bọt sẽ nổi lên và sau đó tan ngay khi dừng lắc.
• Tinh dầu giả sẽ nổi lên nhiều bọt nhỏ, và phải mất thời gian rất lâu sau mới tan hết bọt.

3. Xoa tinh dầu Sả chanh lên tay:

• Tinh dầu Sả chanh có tính nóng và có thể gây bỏng da, nên khi ta xoa tinh dầu thật lên tay sẽ thấy tinh dầu thẩm nhấu nhanh qua da, không có hiện tượng bị bết lại và có cảm giác hơi nóng.
• Còn tinh dầu giả khi xoa sẽ có hiện tượng bết dính, gần như không thấy hiện tượng nào khác.

Trên đây là một số thông tin thú vị về tinh dầu Sả chanh mà không phải ai cũng biết. Với những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe, bạn đọc hãy đừng ngần ngại chuẩn bị sẵn những chai tinh dầu Sả chanh ngay tại nhà nhé. Nếu có bất cứ băn khoăn nào về tinh dầu Sả chanh, tác dụng và cách dùng hiệu quả, hãy gọi đến số tổng đài 1800.1190 (miễn cước) để được tư vấn nhé!

Chia sẻ

Chia sẻ

Nghiên cứu được tiến hành nhằm kiểm tra khả năng diệt khuẩn của dịch chiết tỏi (Allium sativum L.) trong 7 dung môi khác nhau (nước cất, acid acetic 5%, ethanol 35%, ethanol 70%, methanol 70%, axeton 70%, axetonitrile 70%) đối với vi khuẩn E.coli (1 chủng E.coli O44 phân lập từ phân gia cầm bị bệnh tiêu chảy; chủng E. coli Top 10 đã có plasmid kháng đơn thuốc: E.coli Top 10 pJET 1.2/blunt kháng ampicillin và E. coli Top 10 pPS1 kháng kanamycin). Kết quả cho thấy cả 7 loại dung môi đều có thể thu được dịch chiết tỏi có khả năng tiêu diệt các chủng E.coli trên. Trong đó có 3 dung môi dùng để thu dịch chiết cho kết quả diệt khuẩn đạt độ mẫn cảm cao (đường kính vòng vô khuẩn ≥ 20mm) là: axetonitrile 70%, axit axetic 5%, axeton 70%.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Hiện tượng kháng kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh hiện đang trở thành vấn đề lớn trên toàn thế giới. Vi khuẩn kháng thuốc không chỉ làm giảm thậm chí mất hiệu lực điều trị bệnh của vật nuôi và người, mà còn làm ô nhiễm môi trường sống, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cộng đồng.

Các chất có nguồn gốc tự nhiên là một nguồn lợi đáng kể để nghiên cứu và sản xuất thuốc thảo thay thế các chất hóa học tổng hợp (Cos et al., 2006; Solanki, 2010.). Thảo dược đang ngày càng chứng minh vai trò quan trọng của mình trong nền công nghiệp dược phẩm như là một giải pháp an toàn sinh học thay thế cho các thuốc hóa học tổng hợp (Mahesh et al., 2008). Thảo dược được ưa chuộng bởi tính an toàn sinh học, không có hay ít có tác dụng phụ, thậm chí chưa tìm thấy vi khuẩn kháng thuốc (Seyyednejad et al., 2010). Tỏi là một thảo dược quý có chứa kháng sinh thực vật với rất nhiều ưu điểm.

Trong tỏi, ngoài chất allicin – kháng sinh thảo mộc rất mạnh, còn chứa các hợp chất sulphur và polyphenol có nhiều tác dụng sinh học khác (Vũ Xuân Quang, 1993; Nguyễn Thanh Hải, Bùi Thị Tho 805 Bùi Thị Tho và Nguyễn Thị Thanh Hà, 2009; Rahman et al., 2012; Gull et al., 2012 ). Tỏi đã được sử dụng nhiều trong phòng và trị bệnh ở người và vật nuôi, theo cách truyền thống.

Gần đây, không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới đã chiết tách và sử dụng những hoạt chất của tỏi như những dược phấm quý trong y học và thú y (Đỗ Tất Lợi, 1999; Bùi Thị Tho và Nguyễn Thị Thanh Hà, 2009). Mục tiêu của nghiên cứu này là tìm ra các dung môi hữu cơ có khả năng hòa tan tốt phytocid có trong tỏi, ngoài ra còn nghiên cứu ảnh hưởng của dịch chiết đối với E coli Top 10 có chứa có plasmid kháng đơn thuốc (ampicillin và kanamycin).

VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP

Vật liệu nghiên cứu

• Giống tỏi trắng – tỏi ta (Allium. sativum L.) được trồng vào vụ đông tại Kinh Môn – Hải Dương, thu hoạch, phơi khô và bảo quản trong nhà nơi khô thoáng. Dịch chiết của tỏi trong các dung môi khác nhau (nước cất, acid acetic 5%, ethanol 35%, ethanol 70%, methanol 70%, axeton 70%, axetonitrile 70%).
• Vi khuẩn E.coli O44 phân lập từ phân gia cầm bị bệnh tiêu chảy do bộ môn vi sinh vật truyền nhiễm Khoa Thú y Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội cung cấp.

Phương pháp nghiên cứu

Thu dịch chiết tỏi:

• Bóc bỏ vỏ lụa thu ánh tỏi (Bulbus allii), nghiền mịn trong các dung môi hữu cơ theo tỷ lệ 1:1 (1g tỏi: 1ml dung môi)
• Dịch này được bảo quản 2 giờ ở nhiệt độ phòng, lọc qua gạc.
• Dung dịch chiết được siêu âm trong 30 phút ở điều kiện lạnh.
• Tiếp tục li tâm với tốc độ 3500 vòng/phút trong 20 phút. Hút lấy dịch trong, mang đi cô quay hút chân không để loại bỏ hoàn toàn dung môi.
• Dịch chiết đã được loại bỏ dung môi được bảo quản trong tủ mát 40 C.

Nuôi cấy vi khuẩn E.coli trên môi trường rắn và lỏng

• Vi khuẩn E.coli được cấy vạch trong môi trường LB đặc, trên đĩa petri ủ 370 C/24h, để chọn khuẩn lạc đơn điển hình.
• Khuẩn lạc đơn được nuôi cấy trong bình tam giác với môi trường LB lỏng, đặt trong tủ bảo ôn ở 370 C, với tốc độ lắc 200 vòng/phút trong 12 – 14h
• Thu dịch khuẩn (mật độ vi khuẩn phải đạt 108 tế bào/ml là đạt chuẩn).

Xác định mật độ vi khuẩn Mật độ vi khuẩn sau khi nuôi cấy trong môi trường LB lỏng được xác định theo phương pháp đo mật độ quang (OD) ở bước sóng λ= 600nm.

Kiểm tra tác dụng diệt khuẩn của các dịch chiết bằng phương pháp kháng sinh đồ khuyếch tán trên đĩa thạch của Kirby-Bauer.

• Các thao tác được thực hiện trong tủ cấy vô trùng.
• Khi mật độ vi khuẩn đạt 108 tế bào/ml, lắc đều bình chứa vi khuẩn, dùng pipet man hút 100µl canh khuẩn nhỏ vào giữa đĩa thạch, dùng que thủy tinh tráng đều cho đến khi mặt thạch khô.
• Sau 15 phút đục lỗ trên mặt thạch với đường kính 6mm/lỗ đục cách nhau khoảng 20mm.
• Mỗi lỗ thạch, nhỏ 100µl dịch chiết, đặt đĩa vào tủ ấm ở 370 C/24h đọc kết quả bằng cách đo đường kính vòng vô khuẩn, rồi tính số bình quân.

Phương pháp xử lý số liệu

Các thí nghiệm được bố trí ngẫu nhiên và được lặp lại 3 lần. Số liệu thu được xử lý thống kê sinh học bằng phần mềm Excel 2007. Nghiên cứu tác dụng diệt khuẩn in vitro của dịch chiết tỏi (Allium sativum L.) đối với E.coli gây bệnh và E.coli kháng ampicillin, kanamycin 806

KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

Thu dịch chiết tỏi trên các loại dung môi khác nhau

Kết quả thu dịch chiết tỏi trong 7 loại dung môi cho thấy, cùng một tỷ lệ pha loãng nhưng dịch chiết thu được từ các dung môi lại có các mầu sắc và mùi vị khác nhau. Các dịch chiết tỏi thu được có mầu sắc biến đổi từ vàng nhạt đến vàng đậm (Hình 1).

Trong các loại dung môi đã sử dụng thì ethanol cho màu sắc đậm hơn các dung môi khác (nồng độ ethanol càng cao mầu sắc càng đậm).

Kiểm tra tác dụng tiêu diệt vi khuẩn E.coli của các dịch chiết tỏi

Tác dụng tiêu diệt vi khuẩn của dịch chiết tỏi trên E.coli O44 gây bệnh

Mẫu dịch chiết tỏi thu được từ thí nghiệm 1, được sử dụng để đánh giá khả năng diệt khuẩn E.coli O44 gây bệnh, bằng phương pháp khuyếch tán trên thạch. Kết quả được thể hiện trên hình 2 và bảng 1.

Kết quả cho thấy tất cả 7 loại dịch chiết của tỏi trong các dung môi khác nhau đều có khả năng tiêu diệt E.coli O44 gây bệnh.

Theo nghiên cứu của tác giả Srinivasan et al. (2009), thì dịch chiết tỏi trong nước ở các pH khác nhau (5,8 – 9) có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn E.coli có độ dao động lớn (đường kính vòng vô khuẩn giao động từ 12 – 33,0mm); còn tác giả Sana Mukhtar et al. (2012) khi nghiên cứu trên chủng E.coli (ATCC 25922) với dung môi là ethanol ở các nồng độ khác nhau cho đường kính vòng vô khuẩn từ 18,0 – 22,0mm.

ới 3 dung môi phổ thông (nước, ethanol 35% và acid acetic) thì dịch chiết của tỏi trong acid acetic 5% cho vòng vô khuẩn trung bình lớn nhất, đạt độ mẫn cảm cao. Dựa trên phân loại về độ mẫn cảm của vi khuẩn, còn có 2 loại dịch chiết tỏi khác cũng đạt độ mẫm cảm cao (đường kính vòng vô khuẩn ≥ 20mm) theo thứ tự lần lượt là axetonitrile 70%, axeton 70%.

Dịch chiết của tỏi có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn tốt hơn kanamycin. Với kanamycin, đường kính vòng vô khuẩn chỉ đạt 15,0mm trong khi đó đường kính vòng vô khuẩn của dịch chiết tỏi thấp nhất cũng là 18,8 mm. Sự chênh lệch này có ý nghĩa thống kê sinh học. Trong thí nghiệm, vi khuẩn E.coli O44 gây bệnh đã kháng lại ampicillin (không có vòng vô khuẩn xem ảnh B, Hình 2).

Tác dụng tiêu diệt vi khuẩn của các loại dịch chiết tỏi trên E.coli chứa plasmid có gen kháng kháng sinh

Kết qủa kiểm tra tác dụng của 7 loại dịch chiết tỏi trên E. coli chứa plasmid có gen kháng thuốc có chứa gen kháng thuốc (E.coli Top 10 pJET 1.2/blunt kháng ampicillin và E. coli Top 10 pPS1 kháng kanamycin) được thể hiện ở hình 3 và bảng 2.

Với vi khuẩn chứa gen kháng thuốc, kết quả cho thấy đường kính vòng vô khuẩn bình quân đều lớn hơn so với chủng E.coli O44 gây bệnh ở cả 7 loại dịch chiết của tỏi. Đường kính vòng vô khuẩn bình quân của chủng E.coli có chứa 2 loại plasmid khác nhau.

Nghiên cứu tác dụng diệt khuẩn in vitro của dịch chiết tỏi (Allium sativum L.) đối với E.coli gây bệnh và E.coli kháng ampicillin, kanamycin 808 Bảng 2.

(pJET 1.2/blunt, pPS1) đều không có sự sai khác mang ý nghĩa về mặt thống kê sinh học khi sử dụng cùng một loại dịch chiết tỏi.

Kết quả đã khẳng định dịch chiết tỏi có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn rất tốt không chỉ trên E.coli O44 gây bệnh mà còn có tác dụng trên E. coli chứa plasmid có gen kháng kháng sinh (ampicillin và kanamycin). Theo kết quả nghiên cứu của Palaksha et al. (2010) còn cho biết dịch chiết tỏi có tác dụng với E.coli kháng streptomycin.

KẾT LUẬN

• Sử dụng cả 7 loại dung môi để chiết tỏi đều cho kết quả diệt vi khuẩn E. coli O44 gây bệnh.
• Trong đó 3 dung môi dùng để thu dịch chiết cho kết quả tiêu diệt vi khuẩn đạt độ mẫn cảm cao (đường kính vòng vô khuẩn ≥ 20mm) là: axetonitrile 70%, axit axetic 5%, axeton 70%.
• Dịch chiết tỏi thu được còn có tác dụng diệt khuẩn cả đối với chủng E.coli kháng kháng sinh (E.coli Top 10 pJET 1.2/blunt kháng ampicillin, E.coli Top 10 pPS1 kháng kanamycin).

Nguồn: Nguyễn Thanh Hải, Bùi Thị Tho (2013), Nghiên cứu tác dụng diệt khuẩn in vitro của dịch chiết tỏi (Allium sativum L.) Đối với E.coli gây bệnh và E.coli kháng ampicillin, kanamycin, Tạp chí Khoa học và Phát triển 2013, 11(6), tr. 804-808.

Chia sẻ

Chia sẻ