Theo thống kê:

• Các bệnh về gan mật có xu hướng ngày càng tăng ở nước ta. Gần như các khoa Tiêu hóa của nhiều bệnh viện trên toàn quốc thường xuyên bị quá tải bệnh nhân nam mắc bệnh về gan, mật.
• Đáng lo ngại hơn, kết quả điều tra cho thấy,trên 30% số người uống rượu bia sẽ bị gan nhiễm mỡ, nguy cơ dẫn tới viêm gan và viêm gan nặng, tử vong.
• Nguy hiểm hơn, phần lớn bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ đều cảm thấy khỏe mạnh mà không biết rằng nếu không điều trị bệnh có thể diễn tiến nặng, không loại trừ bị ung thư gan. 

Viêm gan do nhiều nguyên nhân khác nhau

Viêm gan do rượu

• Là một trong những loại viêm gan không nhiễm trùng phổ biến nhất. Khi dung nạp vào cơ thể, các hóa chất trong rượu có thể gây tổn thương và phá hủy tế bào gan.
• Theo thời gian, gan có xu hướng hình thành sẹo để thay thế các mô gan bị hư hại. Các mô sẹo ở gan không có khả năng hồi phục và không hề có bất cứ chức năng nào.

==> Chính vì vậy, viêm gan do rượu làm suy giảm chức năng gan nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, gây viêm loét dạ dày, xuất huyết hoặc thậm chí là tử vong.

Viêm gan do nhiễm độc

• Viêm gan do nhiễm độc thường xảy ra khi hít phải/ tiếp xúc với độc tố hoặc sử dụng các loại thuốc gây độc lên gan.
• Lượng độc tố do các hóa chất và thuốc có thể tích tụ trong gan và khiến cơ quan này bị viêm, tổn thương.
• Viêm gan do nhiễm độc có thể thuyên giảm sau khi điều trị và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên nếu tiếp tục dùng thuốc, mô gan có thể bị hoại tử, xơ hóa và suy giảm chức năng.

Viêm gan tự miễn

• Viêm gan tự miễn là loại viêm gan hiếm gặp xảy ra khi hệ miễn dịch tự tạo ra kháng thể tấn công vào các tế bào gan khỏe mạnh.
• Hiện nay, nguyên nhân gây ra loại viêm gan này vẫn chưa được xác định cụ thể. Tuy nhiên một số nghiên cứu cho thấy, viêm gan tự miễn có xu hướng di truyền ở những người thân cận huyết.

Rượu bia, thuốc lá, chất độc hại là những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm gan

Theo kinh nghiệm dân gian, ông cha ta thường dùng một số cây dược liệu làm mát gan thận và phòng trị bệnh gan mật. Các thảo dược này tác dụng tăng sơ tiết mật, men ở gan, giải độc cho tế bào gan, chống xơ gan, tăng tái tạo tế bào gan khi bị hủy hoại…

Cà gai leo

Cà gai leo (Solanum hainanense Hance) là loại cây mọc hoang dã ở khắp nơi trong tự nhiên, bạn dễ dàng tìm thấy chúng tại các sườn đồi vùng núi phía Bắc Trung Nam.

 Theo Đông y, cà gai leo là dược liệu tính ấm và có vị hơi the, khi đi vào cơ thể sẽ mang lại hiệu quả thanh lọc cơ thể, tiêu độc, giảm đau,… cường bổ sung cho cơ thể sẽ giúp xương chắc khỏe, giảm căng thẳng, cải thiện chức năng của mạch máu,…

• Cà Gai leo là dược liệu đã được nghiên cứu bài bản và có nhiều đề tài nghiên cứu nhất về tác dụng điều trị các bệnh về gan. Đặc biệt Cà gai leo kết hợp với Mật nhân là một công thức hoàn hảo giúp giải độc gan và điều trị viêm gan virus.

Cà gai leo là dược liệu có nhiều công trình nghiên cứu chứng minh tác dụng trong điều trị bệnh viêm gan

Xem thêm: Đề tài nghiên cứu &hoàn thiện quy trình công nghệ chiết xuất cà gai leo của GS. TSKH Trần Văn Sung

Diệp hạ châu

Chó đẻ răng cưa (Phyllanthus urinaria L.), họ Thầu dầu (EUPHORBIACEAE). Cây mọc hoang hoặc được trồng nhiều ở nước ta.

• Theo Đông y, Diệp hạ châu có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, quy vào kinh can, phế. Tác dụng tiêu độc, lợi mật, hoạt huyết. Trị viêm gan hoàng đản, viêm họng, mụn nhọt, viêm da thần kinh, viêm thận, phù thũng, sỏi tiết niệu. Ngày dùng 8 – 20g, sắc uống.

Diệp hạ châu có vị ngọt tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc

Actiso

Cây Actiso (Cynara scolymus L.), họ Cúc (ASTERACEAE). Ngoài lá, hoa và rễ cũng được dùng làm thuốc. Lá Actisô chứa các acid hữu cơ: acid phenol: cynarin, acid alcol: acid hydroxymethylacrilic…; các hợp chất flavonoid: cynarosid, scolymosid; ngoài ra còn có các men oxydase, peroxidase…

• Hoa Actisô chứa nhiều taraxasterol và faradiol, tác dụng ức chế viêm mạnh.
• Cao Actiso tác dụng bảo vệ gan, lợi mật tốt, chống oxy hoá cao; còn có tác dụng hạ cholesterol và ure huyết. Dùng trị viêm gan, viêm túi mật, chức năng của gan mật kém, sỏi mật.

Cao Actiso tác dụng bảo vệ gan, lợi mật tốt, chống oxy hoá cao, hạ cholesterol và ure huyết

Cây chó đẻ

Cây chó đẻ hay còn : diệp hạ châu, cam kiềm, kiềm vườn, diệp hòe thái, lão nha châu, trân châu thảo…Cây chó đẻ có hai loại: Diệp hạ châu ngọt (Phyllanthus urinaria L.) và Diệp hạ châu đắng – cây chó đẻ răng cưa (Phyllanthus amarus schumach et thonn), cùng họ Thầu dầu (Euphorbiaceae). Cây chó đẻ đắng có dược tính mạnh nhất và đây là tên gọi đặc trưng khi mọi người nhắc đến giống cây này.

Từ xa xưa, cha ông ta đã biết sử dụng cây chó đẻ trong việc hỗ trợ, điều trị những bệnh như viêm gan, vàng da, tiểu đường, lở loét…

Trong những năm gần đây, trên thế giới và trong nước có nhiều công trình đã sử dụng cây thuốc này để trị viêm gan B. Hai nhà khoa học Blumberg và Thiogarajan đã điều trị 37 trường hợp viêm gan siêu vi B với kết quả 22 người âm tính sau 30 ngày dùng cây chó đẻ đắng. Đối với viêm gan siêu vi, 50% yếu tố lây truyền của virus viêm gan B trong máu đã mất sau 30 ngày sử dụng loại cây này (với liều 900 mg/ngày).

Những nghiên cứu vào năm 1999 cũng xác định những hoạt chất của cây chó đẻ có tác dụng gia tăng lượng nước tiểu, ngăn cản sự tạo thành những tinh thể calcium oxalate cũng như làm giảm kích thước những viên sỏi đã hình thành.

Xem chi tiết:

• Các bài thuốc đông y trị viêm gan từ cây chó đẻ
• Có nên uống nước cây chó đẻ hằng ngày để phòng bệnh không?

Nhân trần

Nhân trần (Adenosma caeruleum R.Br.), họ Hoa mõm sói (SCOPHULARIACEAE). Cây mọc hoang và được trồng nhiều ở nước ta. Toàn cây có vị hơi đắng, mùi thơm dễ chịu do chứa tinh dầu.

Theo Đông y, Nhân trần có tác dụng thanh lợi thấp nhiệt, thoái hoàng, lợi mật, giải độc. Trị viêm gan hoàng đản, viêm gan vàng da, lòng trắng mắt bị vàng, kể cả thể dương hoàng (viêm gan cấp tính) hoặc âm hoàng (viêm gan mạn tính); trị viêm gan virut B.

Liều dùng 12-16g/ngày, sắc hoặc hãm uống.

• Để tăng hiệu quả điều trị, có thể phối hợp Nhân trần 20g, Chi tử 12g, Đại hoàng 4g, sắc uống ngày 1 thang, uống liền 3 – 4 tuần.

Nước nhân trần có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm gan vàng da, vàng mắt

Mã đề

Mã đề (Plantago asiatica L.) là một loại cây cỏ sống lâu năm, chúng thường mọc hoang dại xung quanh vườn nhà.

Ghi chép trong Tài liệu Y học cổ truyền cho biết, mã đề là dược liệu có vị ngọt và tính hàn, chúng được sử dụng khá phổ biến trong các bài thuốc dân gian để điều trị các bệnh lý về gan thận như sỏi thận, viêm cầu thận, giải độc, làm mát gan,…

• Nghiên cứu y học hiện đại cũng đã tìm thấy, trong dược liệu này có rất nhiều thành phần dược tính như Carotin, Aucubin, Aucubozit, Canxi, Vitamin C,… Nếu tăng cường bổ sung cho cơ thể sẽ giúp xương chắc khỏe, giảm căng thẳng, cải thiện chức năng của mạch máu,…

Mã đề có vị ngọt, tính hàn có tác dụng mát gan, giải độc cơ thể

Xem thêm: VTV2 đưa tin về vùng trồng cà gai leo chuẩn sạch quốc tế GACP WHO lớn nhất ở Việt Nam

Ngoài ra, còn nhiều vị thuốc khác có tác dụng tốt cho gan, mật, như:

• Chi tử (Fructus Gardeniae) có tác dụng tăng bài tiết dịch mật; Ngũ vị tử (Fructus Schisandrae chinensis) tăng tác dụng chống oxy hoá, bảo vệ và tái tạo tế bào gan, khi gan bị viêm nhiễm; cà gai leo trị các xơ gan.
• Cúc gai hay còn gọi là Kế sữa, chứa silymarin, tác dụng ức chế virut viêm gan C, chống oxy hóa giúp tế bào gan tránh khỏi bị hủy hoại do viêm gan.

Nguồn: Theo GS.TS. Phạm Xuân Sinh

Chia sẻ

Chia sẻ

Theo GS.TS Nguyễn Văn Mùi – Nguyên phó giám đốc kiêm chủ nhiệm Bộ môn truyền nhiễm, Bệnh viện Quân y 103 cho biết:

GS.TS Nguyễn Văn Mùi

Cùng với viện Dược liệu Trung ương, chúng tôi đã nghiên cứu các cây dùng để điều trị viêm gan như nhân trần, bồ bồ, diệp hạ châu đắng và cây cà gai leo… Chúng tôi thấy rằng cả 4 cây thuốc mà tôi nói trên đều có tác dụng trên lâm sàng để điều trị viêm gan. Trong 4 cây này, cây cà gai leo là một trong những cây được Viện dược liệu Trung ương nghiên cứu kỹ lưỡng nhất, có đến 4 luận án tiến sỹ về cây này. Và trên lâm sàng chúng tôi cũng nhận thấy rằng cây cà gai leo cho kết quả điều trị tốt hơn cả

Những nghiên cứu tại Viện Dược liệu Trung ương, Viện Trung ương quân đội 108, Viện Quân y 103

1. Cà gai leo là dược liệu duy nhất được chứng minh có tác dụng ngăn chặn xơ gan rõ rệt thông qua việc ức chế sự tạo thành các sợi collagen qua hai nghiên cứu:

• “Nghiên cứu tác dụng ức chế quá trình xơ của Cà gai leo trên mô hình gây xơ gan thực nghiệm”
• “Nghiên cứu tác dụng trên collagenase của Cà gai leo”, đề tài thuộc công trình nghiên cứu khoa học 1987-2000 của Viện dược liệu Trung ương.

2. Cà gai leo là dược liệu duy nhất tới nay được chứng minh làm giảm nồng độ virus viêm gan B qua các thử nghiệm lâm sàng tại bệnh viện 108, 103, như: “Một số đặc điểm lâm sàng, siêu cấu trúc gan và hiệu quả bước đầu điều trị bệnh nhân viêm gan virus B mạn hoạt động bằng thuốc từ Cà gai leo”.

3. Theo PGS.TS Trịnh Thị Xuân Hòa, Chủ nhiệm bộ môn truyền nhiễm Viện quân y 103:

“Chúng tôi là những người đầu tiên nghiên cứu về cây cà gai leo. Qua giai đoạn thử nghiệm trên thực nghiệm, bệnh viện 103 gần như là đơn vị đầu tiên thử nghiệm trên bệnh nhân viêm gan B mạn tính.

Trên thực tế chúng tôi dùng cho bệnh nhân thì thấy tác dụng về triệu chứng là rất tốt. Rất nhiều bệnh nhân điều trị thì thấy ăn ngon hơn, ngủ được, tăng cân, điều trị triệu chứng tốt, men gan trở về bình thường khá nhanh”.

Ứng dụng thành công Cà gai leo trong TPBVSK Giải độc gan Tuệ Linh

Giải độc gan Tuệ Linh còn được thử nghiệm độc tính, thử tác dụng dược lý (tại bộ môn Dược lý, Đại học Y Hà Nội) và thử nghiệm lâm sàng trên bệnh nhân Viêm gan B mạn tính thể hoạt động tại bệnh viện trong vòng 6 tháng.

Kết quả cho thấy:

• Các triệu chứng lâm sàng như: mệt mỏi, chán ăn, đau hạ sườn phải, vàng da ở nhóm bệnh nhân nghiên cứu giảm nhanh sau 1 tháng và hết hoàn toàn sau 2 tháng sử dụng.
• Men gan trở về bình thường sau 6 tháng lần lượt là 60,6% và 72,7%.
• Sau 3 tháng sử dụng Giải độc gan Tuệ Linh, có 6/33 (18,2%) bệnh nhân có nồng độ virus trong máu về dưới ngưỡng phát hiện, 3% bệnh nhân giảm 1.000.000 lần; 9,1% bệnh nhân giảm 100.000 lần; 12,1% giảm 10.000 lần, 15,6% giảm 1000 lần và 15% giảm 100 lần.
• Đặc biệt là xuất hiện 2 trong tổng số 33 bệnh nhân (6,1%) âm tính với virus sau 6 tháng.
• Qua theo dõi, các bệnh nhân không gặp bất cứ một triệu chứng lâm sàng cũng như xét nghiệm bất thường nào.

Để tiếp tục tìm hiểu về cơ chế tác dụng của Cà gai leo và Mật nhân, Trung tâm Dược lý lâm sàng quốc gia đã lập đề tài nghiên cứu tác dụng tăng cường đáp ứng miễn dịch của sản phẩm TPCN Giải độc gan Tuệ Linh.

Kết luận của đề tài nghiên cứu đã chỉ rõ tác dụng kích thích miễn dịch của sản phẩm rất rõ nét, thể hiện thông qua các chỉ số:

• Tăng đáp ứng miễn dịch dịch thể: tăng nồng độ IgG máu ngoại vi;
• Tăng đáp ứng miễn dịch tế bào, và tăng nồng độ IL-2.

Hình ảnh cây Cà gai leo trồng theo tiêu chuẩn quốc tế

Như vậy việc ứng dụng chiết xuất cà gai leo trong hỗ trợ điều trị viêm gan virus và xơ gan đã được chứng minh rõ ràng, và là một thành tựu rất đáng tự hào của y học cổ truyền nước nhà, mở ra những cơ hội mới trong việc chung tay đẩy lùi viêm gan virus và xơ gan.

Xem thêm: Cà gai leo và những công dụng với sức khỏe

Xây dựng vùng dược liệu Cà gai leo sạch

Công ty TNHH Tuệ Linh là đơn vị tiên phong bảo tồn dược liệu Cà gai leo sạch. Cà gai leo không chỉ được bảo tồn đơn thuần mà còn là phát triển theo tiêu chuẩn dược liệu khắt khe của Tổ chức Y tế Thế giới. Chọn Cà gai leo làm dược liệu đi đầu mở đường trong việc bảo tồn các thảo dược quý tại Việt Nam là do nhu cầu bức thiết cần có một giải pháp cho các bệnh gan đang ngày càng gia tăng đến mức đáng báo động, Cà gai leo lại là dược liệu duy nhất đến nay có thể làm âm tính viêm gan virus B, làm chậm xơ gan tiến triển rõ rệt.

Cụ thể, từ năm 2010, các chuyên gia dược liệu của Tuệ Linh đã tiến hành khảo sát các tỉnh phía Bắc và miền Bắc Trung Bộ và đã chọn ra 2 vùng đất Nghĩa Hành (Quảng Ngãi) và Triệu Sơn (Thanh Hóa). Nơi đây có thổ nhưỡng và khí hấu rất phù hợp với cây cà gai leo. Đất thịt pha cát, khí gió nóng, nắng hanh giúp cây cà gai leo phát triển tốt và cho hàm lượng dược chất cao nhất. Sau khi chọn được thổ nhưỡng phù hợp, Tuệ Linh bắt đầu xây dựng vùng trồng dược liệu

Cà gai leo quy mô rộng với sự chung tay ủng hộ của cả người dân địa phương

Song song đầu tư xây dựng vùng dược liệu, khâu chọn giống cũng là khâu được đầu tư kĩ lưỡng nhất. Các chuyên gia Tuệ Linh đã lấy hạt Cà gai leo trong tự nhiên ở Nghĩa Hành (Quảng Ngãi) đem về nhân giống, sau đó đem đi kiểm định, xác định loài ở Viện Dược liệu Quốc gia cho kết quả giống chuẩn, thuần chủng, chưa bị lai tạp. Từ kết quả đó, Tuệ Linh đã tiến hành quy hoạch một vùng trồng lấy hạt giống riêng để cung cấp cho vùng dược liệu tại Nghĩa Hành và Triệu Sơn.

Công đoạn chăm sóc với hệ thống tưới nhỏ giọt theo công nghệ Israel vừa tiết kiệm nguồn nước, vừa giúp cây phát triển tốt mà không bị úng rễ. Các ruộng Cà gai leo được làm thành luống chuẩn từng số đo khoảng cách, có ni lông phủ luống để ngăn cỏ mọc.

Nguồn dược liệu sạch từ vùng trồng một mắt xích quan trọng chuỗi cung ứng nguyên liệu đến nhà máy, để sản xuất các sản phẩm chất lượng tốt nhất từ Cà gai leo. Sản phẩm được nhiều người Việt tin dùng trong hơn 10 năm qua.

Chia sẻ

Chia sẻ