Mục lục
Mô tả
- Cây thảo hằng năm cao 15-45cm hay hơn, ít phân nhánh, có lông thô rậm.
- Lá mọc đối, nguyên, dày, hình trứng hoặc hình thuôn dài dạng trứng, thon hẹp ở gốc, nhọn ở chóp, dài 2-4 (6)cm, rộng 1-1,5cm, mép có răng; cuống dài 0,8-2cm.
- Cụm hoa ở ngọn, khá dày đặc vào lúc hoa nở, kéo dài ra và dài tới 10 (13)cm có lá bắc màu hồng ở gốc, hoa có cuống dài, có lông; đài có lông, 3 răng ở môi trên; tràng trắng hay hồng nhạt, môi trên 3 thuỳ, môi dưới to; nhị 2, thò dài, chỉ nhị tím.
- Quả bế nhẵn, thuôn, dài 0,7mm.
- Ra hoa vào mùa thu, mùa đông.
Phân bố
Ở nước ta cây mọc hoang dại và được trồng nhiều ở cùng An Giang để làm thuốc và nấu thạch đen dùng uống cho mát, thu hái toàn cây trừ bỏ rễ, mùa thu hoạch gần như quanh năm nhưng chủ yếu vào mùa mưa.
Thành phần hoá học
Lá vò cho ra chất pectrin đen đen.
Tác dụng dược lý
Thạch đen Cao Bằng còn có tác dụng chống lão hóa và giảm cholesterol trong máu. (Trung tâm Chuyển giao công nghệ và tư vấn đầu tư (Viện Cơ điện nông nghiệp và công nghệ sau thu hoạch) đã triển khai đề tài “Nghiên cứu công nghệ sản xuất một số sản phẩm từ cây Thạch đen Cao Bằng thành hàng hóa”. )
Vị thuốc Sương sáo
Hình ảnh vị thuốc Sương sáo
Tính vị, tác dụng: Vị ngọt, nhạt, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt giải thử.
Công dụng:
- Nhân dân miền nam hay dùng thân và lá xương sáo xay thành bột, thêm nước nấu kỹ, lọc lấy nước, thêm ít bột sắn hay bột gạo vào, nấu cho sôi lại, để nguội được một thứ keo đặc nhưng mềm, màu đen gọi là lương phấn để cho mau đông và dòn có khi người ta nấu còn thêm ít nước tro.
- Dùng làm thuốc chữa cảm mạo, viêm khớp cấp, viêm thận, huyết áp cao, đái đường.
Liều dùng
- Dùng 30-60g, dạng thuốc sắc.
Bài thuốc có vị Cây Sương sáo
Trị tiểu đường:
Sương sáo 30g, Biển súc (Rau đắng) 30g, Rung rúc 45g. Đun sôi lấy nước uống ngày một lần.
Tham khảo thêm:
Hiện nay, ở nhiều nước châu Á người ta cho rằng, bột thân lá cây sương sáo có tác dụng lợi tiểu, nên họ đã dùng cây sương sáo thành loại bột được đóng gói sẵn. Bột lá cây sương sáo được bán dạng bột uống liền trong các cửa hàng thực phẩm chức năng và trong các siêu thị.
Còn ở Việt Nam trong thời gian gần đây, bột cây sương sáo và thạch sương sáo đã được nghiên cứu chế thành sương sáo tươi đóng hộp, bột sương sáo và bột sương sáo – hạt é. Với sương sáo đóng hộp, khi dùng có thể thêm đá, nước dừa hoặc sữa tươi tùy thích.
Dù có rất nhiều công dụng trong việc giúp tăng cường năng lượng khi điều trị với một số bệnh lý, nhưng nó cũng không hoàn toàn bổ ích cho tất cả mọi người trong mọi hoàn cảnh khi bị lạm dụng và dùng quá nhiều trong nhiều ngày. Với trẻ em ăn thạch xương sáo nhiều có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ protein trong cơ thể, làm giảm khả năng thèm ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng.