Thông tin khoa học
Mô tả
- Cây sống lâu năm, rễ thô, to, thân cao tới 2m, giữa rỗng, mặt nhẵn.
- Lá ở dưới to dài, có cuống dài, phiến lá hình tim cắt thành 3-7 thuỳ, mép thuỳ hơi có răng cưa hoặc hơi cắt, lá ở phía trên thân nhỏ hơn.
- Cụm hoa mọc thành chùm khi còn non, hoa có màu tím đỏ.
- Mùa hoa quả: Tháng 8 – tháng 11.
Công dụng
Cây có vị đắng, tính hàn chữa táo bón, đau bụng, bí đại tiện; chữa bị thương ứ máu, sưng tấy; vàng da do viêm gan, tắc mật; chữa hắc lào.
Hình ảnh cây thuốc Đại hoàng
Kỹ thuật trồng và chăm sóc
Thời vụ
Khoảng tháng 2 – tháng 3 ở miền núi hoặc tháng 8 – tháng 9 ở vùng trung du và đồng bằng.
Điều kiện sinh trưởng
- Cây thích nghi với vùng có khí hậu á nhiệt đới núi cao (khoảng 1300m trở lên), quanh năm ẩm mát; không chịu được ngập úng, dù chỉ 1 – 2 ngày.
- Đại Hoàng thường được trồng ở những vùng mát, có độ cao từ 1000m trở lên như Sa Pa, Tam Đảo, Hà Giang, Đà Lạt, Hoà Bình. Ở các tỉnh trung du và đồng bằng Bắc Bộ, cây trồng thử không mang lại hiệu quả cao.
- Đất trồng: có tầng canh tác dày, nhẹ, thoát nước tốt.
Phương pháp trồng
Cây ra hoa nhưng kết hạt kém, vì vậy được nhân giống bằng cách tách mầm. Khi thu hoạch hàng năm, tách lấy mầm con để làm giống.
- Làm đất: tơi, nhỏ; lên luống cao 25 – 30cm, rộng 90cm.
- Bón lót: dùng 1,5 – 2kg phân chuồng mục trộn với 0,3 – 0,4kg supe lân và tro thảo mộc trên 1m2 đất trồng; bón lót theo hốc, với khoảng cách 45 x 45cm hoặc 50 x 45cm.
Chú ý: Cần để đầu mầm chồi lên khỏi mặt đất, nén chặt và hàng ngày tưới đủ ẩm. Nếu trời còn lạnh quá, cần phủ mặt luống bằng rơm, rạ, hay cỏ khô.
Chăm sóc
Thường xuyên làm cỏ, xới xáo; bón thúc bằng nước phân chuồng hoặc nước giải pha loãng 2 – 3 lần mỗi năm; nếu cây quá tốt, có thể bón thêm kali hay tro bếp, tỉa bớt lá.
- Các loại bệnh và cách phòng tránh: Cây sống khỏe, ít bị sâu bệnh hại.
Thu hoạch và bảo quản
Bộ phận dùng làm thuốc: Rễ và thân rễ.
Thu hoạch rễ của cây được ít nhất 3 tuổi; đào cả cây vào khoảng tháng 8 đến tháng 10; cắt bỏ thân, chồi, rễ con; lấy củ, rửa sạch, phơi khô; lưu giữ 1 năm rồi mới đem dùng.
Thân rễ Đại hoàng khi phơi khô
