Trong Đông y, Sâm – Nhung – Quế – Phụ được xem là “Tứ đại danh dược” giúp bổ khí, dưỡng huyết, ôn dương và tăng cường sinh lực. Bốn vị thuốc quý này kết hợp hài hòa, mang đến tác dụng bồi bổ toàn thân, phục hồi sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Cùng tìm hiểu vì sao Sâm Nhung Quế Phụ được xem là “bí quyết trường thọ” của người xưa và vẫn được tin dùng cho đến ngày nay.
Mục lục
Thành phần của Sâm Nhung Quế Phụ
Bộ “tứ đại danh dược” trong Đông y gồm Nhân sâm – Lộc nhung – Quế nhục – Phụ tử, được kết hợp hài hòa theo nguyên lý quân – thần – tá – sứ để phát huy tối đa công dụng bồi bổ cơ thể và giảm độc tính của từng vị thuốc.
- Nhân sâm: Là vị “đầu bảng” trong các loại đại bổ, có tác dụng bổ nguyên khí, tăng sức đề kháng, cải thiện trí nhớ và chống mệt mỏi.
- Lộc nhung (nhung hươu): Giúp bổ huyết, mạnh gân cốt, tăng cường sinh lý, đồng thời hỗ trợ phục hồi cơ thể sau ốm yếu hoặc suy nhược.
- Quế nhục: Thuộc nhóm ôn dương, có tác dụng hoạt huyết, kích thích tuần hoàn, làm ấm cơ thể và giúp các vị thuốc khác hấp thu hiệu quả hơn.
- Phụ tử: Là vị thuốc có tính nhiệt mạnh, dùng để hồi dương cứu nghịch, làm ấm tạng phủ, tăng cường tuần hoàn và sinh lực.
Sự phối hợp giữa 4 vị thuốc này tạo nên hiệu ứng cộng hưởng toàn diện: Nhân sâm và Lộc nhung giúp bổ khí – dưỡng huyết, Quế nhục và Phụ tử giúp ôn dương – phục mệnh, mang lại tác dụng phục hồi sức khỏe sâu từ bên trong mà không gây mất cân bằng âm dương.
Công dụng nổi bật của Sâm Nhung Quế Phụ
Hình ảnh Sâm – Nhung – Quế – Phụ
Khái niệm Tứ đại danh dược không chỉ mới được sử dụng mà đã được nhắc đến trong các cuốn sách cổ về dược liệu như Thần nông bản thảo kinh, Bản thảo cương mục, Bản thảo cương mục thập di. Sâm – Nhung – Quế – Phụ, ở đây là các dược liệu nhân sâm, nhung hươu, nhục quế, phụ tử là rễ ô quy đầu.
- Điểm chung của những dược liệu này đều giàu dược chất, giúp bồi bổ dương khí, đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của nam giới.
Vậy thực sự 4 đại danh dược có bổ dưỡng như “lời đồn xa xưa” hãy cùng chúng tôi tìm hiểu dưới đây!
Sâm – Nhân sâm
Nhân sâm giúp yên tinh thần, kiểm soát kết tập tiểu cầu, tác dụng kháng tiểu đường, tránh xơ cứng động mạch
Nhân sâm thường mọc trong điều kiện môi trường khắc nghiệt. Để thích nghi với thời kỳ có nhiệt độ thấp trong năm, toàn bộ phần trên mặt đất của cây bị tàn lụi qua mùa đông. Chồi ngủ ở đầu rễ củ hình thành ngay từ giữa mùa hè, trong suốt mùa thu – đông tồn tại trong trạng thái “ngủ” và chỉ mọc lên khỏi mặt đất vào đầu mùa xuân năm sau. Thường cây sau 6 năm có thể thu hoạch được để chế biến thành phẩm.
Thành phần chính trong Nhân sâm là saponin gồm các ginsenosides cùng 7 hợp chất polyacetylen, 17 axit béo (axit palnitic, axit stearic, oleic, ) trong đó có đủ 8 loại axit cần thiết cho cơ thể và 20 nguyên tố hóa học Fe, Mn, Co, Se, K.
Trong y học cổ truyền, nhân sâm tác động đến năm tạng (tâm, can, tỳ, phế, thận) giúp yên tinh thần, giải độc, chống viêm gan, tác dụng kiểm soát kết tập tiểu cầu, tác dụng kháng tiểu đường, tránh xơ cứng động mạch, tăng cường sinh lý.
Nhung – Nhung hươu (lộc nhung)
Nhung hươu có tác dụng bổ thận, tráng dương, sinh tinh, bổ tủy, ích huyết, mạnh gân xương
Nhung hươu, nai là một vị thuốc quý thứ 2 trong tứ đại danh dược của y học cổ truyền: Sâm, nhung, quế, phụ. Nó đã được dùng lâu đời từ khoảng hơn 1500 năm trước đây. Không những ở Việt Nam mà còn nhiều nước trên thế giới như Trung Quốc, Liên Xô, Hungari, Triều Tiên, Nhật Bản cũng rất ưa chuộng nhung hươu nai.
Theo y học cổ truyền, nhung hươu, nai có vị ngọt, mặn, tính ấm, không độc, vào 3 kinh thận, can, tâm, có tác dụng bổ thận, tráng dương, sinh tinh, bổ tủy, ích huyết, mạnh gân xương, giảm hiện tượng mệt mỏi, lao lực, làm lành vết thương. Người dùng nhung hươu, thấy tinh thần sảng khoái, cơ thể khỏe mạnh, ăn được nhiều, ngủ tốt, chóng lên cân.
- Riêng đối với sức khỏe nam giới, từ lâu Nhung hươi được biết đến như một “thượng dược” với sức khỏe quý ông.
Xem thêm: Tác dụng của rượu nhung hươu đối với sức khỏe
Quế – Nhục quế
Quế chữa đau bụng trúng thực, phong tê bại, chữa tiêu hóa kém, tả lỵ, thũng do tiểu tiện bất lợi
Quế có vị ngọt, cay, mùi thơm, tính rất nóng, có tác dụng bổ hỏa, hồi dương, ấm thận tỳ, thông huyết mạch, trừ hàn tích. Vì vậy, Quế được dùng làm thuốc cấp cứu bệnh do hàn như chân tay lạnh, mạch chậm nhỏ, hôn mê, đau bụng trúng thực, phong tê bại, chữa tiêu hóa kém, tả lỵ, thũng do tiểu tiện bất lợi, kinh bế, rắn cắn, ung thư.
==> Cho đến nay, cả Đông y và Tây y đều đánh giá cao quế. Mặc dù trên thế giới có rất nhiều loại quế khác nhau nhưng tại Việt Nam, có hai loại quế được đánh giá cao là quế Trà My và quế Thanh Hoá.
Phụ (Phụ tử – Rễ Ô Quy Đầu)
Phụ tử cải thiện tình trạng sức khỏe nhất là những vấn đề liên quan đến sinh lý, chứng bệnh hư hàn
Phụ ở đây là rễ của cây ô quy đầu – loài thực vật được coi là thuốc quý nhưng cũng có thể gây chết người nếu không sử dụng đúng cách. Phụ tử giúp hồi dương cứu nghịch tức là lấy lại dương khí (bản lĩnh) cho nam giới, cải thiện tình trạng sức khỏe nhất là những vấn đề liên quan đến sinh lý, chứng bệnh hư hàn…
Sự kết hợp giữa Sâm – Nhung – Quế – Phụ mang lại nhiều lợi ích toàn diện cho sức khỏe, đặc biệt là ở người trung niên, cao tuổi hoặc cơ thể suy nhược.
- Bồi bổ cơ thể, tăng cường thể lực: Giúp phục hồi nhanh sau ốm, tăng sức đề kháng, ăn ngon, ngủ sâu và giảm mệt mỏi.
- Cải thiện sinh lý nam – nữ: Hỗ trợ tăng ham muốn, cải thiện tình trạng yếu sinh lý ở nam và cân bằng nội tiết, giảm căng thẳng, da dẻ hồng hào ở nữ.
- Tăng cường tuần hoàn máu và tim mạch: Thúc đẩy lưu thông máu, giảm tay chân lạnh, chóng mặt, giúp ổn định huyết áp và tăng cường chức năng tim.
- Làm chậm quá trình lão hóa: Chống oxy hóa, kích thích tái tạo tế bào, giúp cơ thể dẻo dai, tinh thần minh mẫn và kéo dài tuổi thọ.
Sâm – Nhung – Quế – Phụ là 4 loại dược liệu quý của y học cổ truyền. Tuy nhiên, để đảm bảo tác dụng tốt nhất của dược liệu, chúng ta nên tham khảo hướng dẫn của thầy thuốc trước khi sử dụng.
Đối tượng nên dùng Sâm Nhung Quế Phụ
Nhờ tác dụng bổ khí, dưỡng huyết và tăng cường sinh lực toàn thân, Sâm Nhung Quế Phụ phù hợp với nhiều nhóm đối tượng đang cần phục hồi hoặc cải thiện sức khỏe:
- Người trung niên, cao tuổi suy nhược, mệt mỏi, khí huyết kém, ăn ngủ không ngon.
- Nam giới yếu sinh lý, giảm ham muốn, cơ thể lạnh, sức khỏe giảm sút.
- Nữ giới tiền mãn kinh thường xuyên mất ngủ, da xanh xao, rối loạn nội tiết.
- Người lao động nặng hoặc làm việc trí óc căng thẳng, cần tăng sức bền và phục hồi thể lực.
Sâm Nhung Quế Phụ chống chỉ định với các trường hợp như:
- Người cao huyết áp nặng, tiểu đường không kiểm soát.
- Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.
- Người đang sốt, cảm nóng hoặc mắc bệnh viêm nhiễm cấp tính.
Việc sử dụng nên theo hướng dẫn của thầy thuốc Đông y để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tối ưu.
Những lưu ý khi sử dụng Sâm Nhung Quế Phụ
Dù là bài thuốc quý trong Đông y, Sâm Nhung Quế Phụ vẫn cần được sử dụng đúng cách để đạt hiệu quả và tránh tác dụng phụ.
- Không nên tự ý kết hợp với thuốc tây hoặc thực phẩm bổ sung khác.
- Nếu có bệnh nền, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc Đông y trước khi dùng.
- Không nên lạm dụng trong thời gian dài vì có thể gây “nhiệt”, mất cân bằng âm dương.
- Bảo quản nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp để giữ nguyên dược tính.
Sâm Nhung Quế Phụ là sự kết hợp hoàn hảo của bốn vị thuốc quý trong Đông y, mang lại tác dụng bổ khí, dưỡng huyết, ôn dương và tăng cường sinh lực toàn thân. Khi sử dụng đúng cách và chọn sản phẩm uy tín, người dùng có thể cảm nhận rõ sự dẻo dai, minh mẫn và sung mãn mà “tứ đại danh dược” này mang lại. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, người dùng nên tham khảo ý kiến chuyên gia Đông y và chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng.
