Gấc Việt Nam giầu chất chống oxy hóa nhất trong các loại quả

Gấc có tên khoa học là Momordica cochinchinensis, Họ Bầu Bí –  Cucurbitaceae

Gấc là cây hầu như chỉ thấy mọc ở nước ta và gắn liền với văn hóa ẩm thực của người dân Việt Nam. Từ xa xưa nhân dân ta đã biết sử dụng Gấc để nấu xôi trong các dịp lễ tết, dùng để nhuộm màu đỏ đẹp cho các món ăn gia đình. Màu sắc đậm đà cùng với mùi thơm đặc biệt từ Gấc làm cho món xôi Gấc càng hấp dẫn và có giá trị dinh dưỡng cao. Bằng kinh nghiệm thực tế, người dân nước ta đã biết ăn nhiều Xôi gấc thì mắt sáng hơn. Vì thế ở mỗi mảnh vườn nhỏ của mỗi gia đình thường có cây Gấc. Xôi gấc được bổ sung cho những phụ nữ mang thai nhằm bồi bổ thai nhi và người mẹ.

Trong cuốn Nam Dược Thần Hiệu của Tuệ Tĩnh vào thế kỷ 14 đã ghi nhiều công dụng chữa bệnh của Gấc, trong đó có bài thuốc chữa bệnh quai bị mà vị chính là hạt gấc. Hạt này còn được gọi là Mộc Miết Tử, là vị thuốc được ghi chính thức vào dược điển Trung Quốc năm 1988 và 1993 để điều trị mụn nhọt, chống viêm. Thân và rễ gấc được dùng điều trị tê thấp, đau nhức xương. Lá gấc non được dùng để điều trị mụn nhọt, có khi người ta còn dùng chữa các bệnh sưng vú, áp xe.

Có những loại gấc nào?

Về mặt danh pháp khoa học thì chỉ ghi nhận một loài gấc duy nhất tại Việt Nam, đó là loài Momordica cochinchinensis, tuy nhiên trên thực tế thì có nhiều giống khác nhau. Có hai loại giống cơ bản là gấc nếp và gấc tẻ:

– Gấc tẻ: Trái to, gai to và thưa, hạt to, vỏ rất dày, khi chín chuyển sang màu vàng cam hoặc vàng. Bổ trái ra bên trong cùi vỏ vàng, màng đỏ bao bọc hạt có màu vàng hoặc đỏ tươi, dày thớ.

– Gấc nếp: Trái nhỏ hoặc trung bình, vỏ mỏng và nhiều gai, có nhiều hạt, trái chín vỏ ngoài màu đỏ thẫm, bổ ra bên trong cơm hạt có màu đỏ tía đậm.loại này người dân chuộng hơn do nhuộm xôi đỏ hơn và ăn bổ hơn.

Một số tài liệu thì quy định ngược lại (gấc nếp thành gấc tẻ và ngược lại), tuy nhiên đây chỉ là quy định trong dân gian.Hai loài gấc này lai tạo nhau qua thụ phấn chéo nên nảy sinh nhiều giống khác nhau.

Tại sao trên thế giới, đặc biệt là Mỹ, Châu Âu và Nhật bản lạ đặc biệt quan tâm đến quả Gấc Việt Nam?

Khi các nhà khoa học tại trung tâm nghiên cứu Mỹ, nghiên cứu về trái Gấc Việt Nam đã phát hiện ra dầu gấc đặc biệt nhiều Lycopen thiên nhiên, chất mà cả thế giới thèm muốn và chỉ có nguồn duy nhất từ cà chua biến đổi gen. Ngoài ra dầu gấc còn chứa nhiều beta-caroten thiên nhiên hơn bất cứ loại quả nào trên trái đất. Một điều đặc biệt quý là chất lycopene và beta-caroten vốn là chất tan trong dầu mỡ, nên để có thể chứa được trong tế bào quả cà chua nó đã phải biến đổi cấu trúc để thích nghi dẫn đến loại lycopene này hấp thu vào cơ thể người rất kém, trong khi đó lycopene và beta-caroten trong dầu gấc thì vốn đã tan trong dầu sẵn nên hấp thu gần như hoàn toàn.

Ngoài ra dầu gấc còn chứa nhiều các acid béo không no như Omega3, omega 6, omega 9 là những chất giúp bảo vệ màng tế bào cơ thể, rất tốt cho mắt, tế bào thần kinh và tim mạch. 

Đó là lý do quả gấc được Mỹ đặt tên là “loại quả đến từ thiên đường”. Hiện nay giới khoa học tại quốc gia như Nhật, Pháp, Đức, Mỹ rất quan tâm đến loại quả này.