Bệnh khớp là một trong những căn bệnh có thể gây ra những biến chứng cực kỳ nguy hiểm cho người bệnh. Những năm gần đây, nhiều người đã sử dụng những bài thuốc dân gian để hỗ trợ và điều trị bệnh khớp rất hữu hiệu. Ngoài tác dụng nổi tiếng của cây mật nhân đó là điều trị những bệnh về sinh lý ra, cây mật nhân được rất nhiều người sử dụng để điều trị bệnh khớp.
Mục lục
Tìm hiểu về cây mật nhân
Cây mật nhân- Eurycoma longifolia là một cây thuốc nhiệt đới thuộc họ Simaroubaceae có nguồn gốc từ Indonesia, Malaysia, Việt Nam và cả Campuchia, Myanmar, Lào và Thái Lan.
Cây mật nhân là vị thuốc nổi tiếng có tác dụng kích thích tình dục cũng như trị sốt từng đợt (sốt rét) ở Châu Á. Nước sắc của lá mật nhân dùng để rửa ngứa, còn quả của nó dùng để chữa bệnh kiết lỵ. Vỏ của nó chủ yếu được sử dụng làm thuốc diệt giun, trong khi rễ củ được dùng để điều trị huyết áp cao, và vỏ rễ được dùng để điều trị tiêu chảy và sốt.
Cây mật nhân được báo cáo là giàu các loại hợp chất hoạt tính sinh học khác nhau như quassinoid, canthin-6-one alkaloids, β-carboline alkaloids, triterpene tirucallane type, dẫn xuất squalene và biphenyl neolignan, eurycolactone, laurycolactone, eurycomalactone, và các steroid hoạt tính sinh học. Trong số các thành phần thực vật này, quassinoid chiếm phần lớn trong ở rễ cây.
Theo y học cổ truyền Việt Nam, Cây mật nhân là một loại thảo dược có nhiều công dụng trong y học cổ truyền, như bồi bổ sức khỏe, tráng dương, chữa đau lưng, mỏi gối…(☛ Xem đầy đủ: Cây mật nhân và những tác dụng đáng quý)
Một trong những tác dụng của cây mật nhân được nhiều người quan tâm đó là hỗ trợ điều trị bệnh khớp. Cùng xem tác dụng của cây mật nhân với bệnh khớp như nào ở mục tiếp nhé.
Cây mật nhân chữa khớp như nào?
Từ xa xưa dân gian lưu truyền, uống cây mật nhân giúp điều trị những bệnh về xương khớp: Đau lưng, đau nhức xương, tê mỏi tay chân, đau thắt lưng, thấp khớp. Nó có tác dụng đáng kể đối với tình trạng đau và yếu xương. Cụ thể như nào?
Theo Đông y, mật nhân có vị đắng, tính mát, quy (đi vào) kinh can và thận, có tác dụng bổ dưỡng cho người bị khí huyết hư, gân xương đau nhức, tê chân tay, rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy hay kiết lỵ đều dùng được), phòng ngừa tứ thời cảm mạo.
Trong rễ cây mật nhân có thành phần hóa học giúp giảm đau do những nguyên nhân viêm khớp, sưng khớp, tê nhức các khớp gây ra. Những thành phần trong rễ cây mật nhân giúp củng cố các chức năng của khớp. Chính vì vậy, cây mật nhân được xem là một trong những vị thuốc có tác dụng điều trị bệnh khớp rất hiệu quả.
Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy thuốc sắc và chiết xuất cồn của rễ cây mật nhân có hiệu quả với với bệnh khớp.
Cụ thể, trong nghiên cứu, các cây thuốc dùng để điều trị rối loạn hệ thống cơ xương tại sáu làng Karen ở Chiang Mai, Thái Lan. Trong đó cây mật nhân được ghi nhận là có tác dụng chữa: đau khớp, đau lưng, đau đầu gối, đau thắt lưng, đau cơ, viêm gân.
Nghiên cứu này chỉ ra các thành phần trong cây mật nhân có tác dụng chống oxy hóa chống viêm, giảm đau khớp hiệu quả như:
- Hoạt tính chống viêm: anthraquinone, glycoside phenolic, glycoside diterpenoid , steroid, glycoside flavonoid
- Hoạt tính chống oxy hóa: flavonoid,monoterpenoid, methylindoles (alkaloid), alcaloid quinazoline
- Hoạt tính giảm đau: anthraquinone, xanthones (polyphenol), ancaloit, monoterpenoid
Một nghiên cứu gần đây cho thấy cây mật nhân có hiệu quả trong việc kích thích hình thành xương với bệnh loãng xương do thiếu androgen. Điều này lý giải lý do tại sao cây mật nhân được dùng củng cố chức năng xương khớp tốt hơn với nam giới tuổi trung niên. Chính vì thế, mật nhân có thể được coi là một phương pháp thay thế cho liệu pháp thay thế testosterone (TRT) để điều trị chứng loãng xương ở nam giới.
Ngoài ra, dược liệu cũng được sử dụng trong điều trị các bệnh gout – một dạng viêm khớp gây đau khớp và sưng khớp. Do nó có thể làm giảm chứng tăng axit uric máu bằng cách thúc đẩy bài tiết axit uric và giảm tổng hợp purine.(☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Cây mật nhân chữa bệnh gut)
Trong một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Ayurveda và Y học cổ truyền Trung Quốc và phương Tây, các nhà nghiên cứu Malaysia phát hiện ra rằng tongkat ali (cây mật nhân) cũng có thể được sử dụng để điều trị các bệnh về xương. Họ báo cáo rằng loại thảo mộc này ngăn chặn hoạt động của tế bào hủy xương, có liên quan đến các bệnh về xương, đặc trưng bởi tình trạng mất xương khu trú hoặc toàn thân. Các nhà nghiên cứu tin rằng cơ chế hoạt động của tongkat ali (cây mật nhân) khiến nó trở thành phương pháp điều trị hiệu quả các bệnh ăn mòn xương như loãng xương và viêm khớp dạng thấp.
Cây mật nhân được xem là một trong những vị thuốc có tác dụng điều trị bệnh khớp rất hiệu quả. Những bệnh về khớp dùng cây mật nhân điều trị rất hiệu quả:
- Bệnh thoái hóa cột sống, thoái hóa đốt sống
- Bệnh đau nhức xương
- Bệnh đau lưng
- Bệnh tê mỏi tây chân, đau nhức các khớp tay chân
- Bệnh gút…
Cách dùng cây mật nhân chữa bệnh khớp
Bạn có thể dùng cây mật nhân để chữa bệnh khớp theo các cách như sau:
Ngâm rượu mật nhân chữa khớp
Nguyên liệu
- Rễ mật nhân đã làm sạch thái lát phơi sấy khô: 1kg
- Rượu trắng ngon: 10 lít
- 1 bình thủy tinh/ gốm có nắp đậy kín
Cách làm
- Tráng mật nhân qua 1 lượt rượu trước khi cho bình ngâm
- Cho mật nhân đã chuẩn bị vào bình
- Đổ lượng rượu đã chuẩn bị vào ngập và đậy nắp bình lại
- Đặt bình nơi khô ráo thoáng mát. Ngâm sau 1 tháng có thể sử dụng
Sử dụng
- Mỗi ngày uống 2- 3 lần
- Mỗi ngày nên uống 20-30ml
- Uống trong bữa hoặc sau bữa ăn
Lưu ý: Rượu mật nhân có vị đắng đặc trưng. Mới uống chưa quen, uống dần sẽ quen vị. Muốn thơm ngon dễ uống có thể thêm 500-700g nho khô hoặc chuối hột ngâm iảm bớt độ đắng của rượu mật nhân. Hoặc tham khảo công thức ngâm rượu mật nhân ở mục tiếp.
Ngâm rượu mật nhân kết hợp vị thuốc khác
Mật nhân còn được kết hợp với chuối hột và táo mèo không chỉ tăng tác dụng chữa bệnh khớp và còn tạo mùi vị ngon giảm vị đắng của rượu mật nhân nguyên chất. Bạn có thể tham khảo công thức ngâm rượu mật nhân chữa khớp như sau:
Nguyên liệu:
- Rễ mật nhân: 0,5kg
- Chuối hột rừng: 0,5kg
- Táo mèo: 1kg
- Rượu trắng ngon: 5 lít
Cách ngâm và sử dụng
- Những nguyên liệu trên đem rửa sạch, tráng qua 1 lượt rượu rồi cho vào bình.
- Đổ 5 lít rượu đã chuẩn bị vào
- Ngâm trong khoảng 1 tháng là có thể sử dụng
- Ngày dùng 20-30ml trong hoặc sau bữa ăn
Lưu ý: Với rượu mật nhân nguyên chất cũng như rượu ngâm kết hợp, một ngày chỉ sử dụng 1 lượng nhỏ 20-30ml tương ứng với 2-3 chén uống rượu (chén hạt mít), không nên lạm dụng nôn nóng chữa bệnh mà dùng quá nhiều, tránh những hậu quả không mong muốn do quá liều của mật nhân mang lại.
Hãm nước mật nhân chữa khớp hiệu quả
Dùng mật nhân sắc nước uống cũng có tác dụng với bệnh xương khớp. Cụ thể thực hiện như sau:
- Vỏ thân, rễ mật nhân: 20g đem rửa sạch, thái nhỏ
- Cho vào nồi thêm 1 lít nước
- Đun sôi bồng, cho nhỏ lửa liu riu đun cô đặc còn 0.5 lít
- Chắt ra uống nhiều lần trong ngày
Chú ý: Thuốc sau khi sắc xong nên sử dụng luôn và sử dụng trong ngày, tránh trường hợp sắc quá nhiều rồi bảo quản uống dần sẽ không tốt hoặc gây ra những hậu quả không mong muốn.
Đọc tiếp: Các loại thuốc nam giúp nhanh liền xương
Những lưu ý khi dùng cây mật nhân chữa khớp
Cây mật nhân là một loại cây thuốc có tác dụng chữa bệnh xương khớp, nhưng cũng có một số lưu ý khi sử dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Đây là một số lưu ý mà bạn nên biết:
- Nên chọn cây mật nhân chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng, không bị pha trộn hay nhiễm hóa chất. Bạn có thể mua cây mật nhân khô thái lát, hoặc các sản phẩm bào chế từ cây mật nhân như trà mật nhân, cao mật nhân, rượu mật nhân ngâm sẵn. (☛ Tìm hiểu chi tiết: Mua rễ cây mật nhân ở đâu?)
- Sử dụng cây mật nhân theo đúng liều lượng và cách dùng. Bạn có thể sắc nước uống, hoặc ngâm rượu. Bạn nên uống từ 2-3 lần mỗi ngày, mỗi lần từ 100-200ml nước sắc, hoặc 20-30ml rượu ngâm. Nên uống trước bữa ăn khoảng 30 phút, hoặc sau bữa ăn khoảng 1-2 giờ. Với rượu ngân có thể uống trong bữa ăn.
- Nên sử dụng cây mật nhân liên tục trong một khoảng thời gian nhất định để có kết quả tốt nhất. Bạn nên uống từ 2-3 tháng, sau đó nghỉ 1-2 tuần, rồi tiếp tục uống. Bạn không nên dùng quá liều, hoặc dùng quá lâu, có thể gây ra các tác dụng phụ.
- Mật nhân có thể kết hợp với các vị thuốc khác nhau để tăng hiệu quả điều trị. Tuy nhiên cần tham khảo từ bác sĩ đông y có chuyên môn.
- Bạn nên kiêng ăn các thực phẩm có tính nóng, cay, mặn, chua, như ớt, hành, tỏi, mắm, dấm, nước mắm, nước tương, nước mía, nước ngọt, bia, rượu, thuốc lá… khi sử dụng cây mật nhân, vì chúng có thể gây kích thích, làm tăng viêm, đau khớp.
- Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng cây mật nhân, đặc biệt là khi bạn đang mang thai, cho con bú, bị cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường, thận yếu, hoặc đang dùng các loại thuốc khác.
Tác dụng của cây mật nhân với bệnh khớp là rất tốt, khoa học, nhưng không phải bất cứ người bệnh nào sử dụng bài thuốc này cũng đều mang lại kết quả tốt. Tác dụng của bài thuốc phụ thuộc rất nhiều cơ địa, tình trạng bệnh của mỗi người.