Mục lục
Thông tin khoa học
Đặc điểm thực vật
- Cây nhỏ, cao khoảng 2m. Thân mảnh, mang nhiều đốt sẹo, ít phân nhánh.
- Lá mọc tập trung ở ngọn, xếp thành 2 dãy, hình lưỡi kiếm, dài 20-50cm, rộng 5-10cm, gốc thắt lại, đầu thuôn nhọn, mép nguyên lượn sóng, hai mặt màu đỏ tía, có loại chỉ một mặt đỏ, còn mặt kia màu lục xám; cuống dài có bẹ và rãnh ở mặt trên.
- Cụm hoa mọc ở ngọn thân thành chùm xim hoặc chùng phân nhánh, dài 30-40cm, mỗi nhánh mang rất nhiều hoa màu trắng, mặt ngoài màu tía, lá đài 3, thuôn nhọn, cánh hoa 3, hơi thắt lại ở giữa; nhị 6, thò ra ngoài tràng; bầu có 3 ô.
- Quả mọng, hình cầu.
- Mùa hoa quả: tháng 12-1.
Công dụng
Huyết dụ vị hơi ngọt, tính bình; chữa chấn thương huyết ứ sưng tấy, thổ huyết, khái huyết, niệu huyết, rong huyết, băng huyết, kinh nguyệt ra quá nhiều, đại tiện ra máu.
Huyết dụ – Cordyline fruticosa (L.) A. Cheval.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc
Thời vụ
Trồng vào khoảng tháng 3 dương lịch hàng năm.
Điều kiện sinh trưởng
Cây Huyết dụ ưa khí hậu nóng ẩm và nơi có đầy đủ ánh nắng, không chịu rét, chịu hạn kém, ưa sáng, nhưng không phải ánh sáng trực xạ.
- Đất trồng: Thích hợp với đất mùn, tơi xốp, thoáng khí, thoát nước tốt, giữ ẩm tốt, tránh đất kiềm
- Ánh sáng: trung bình và cao từ 50-90%. Ánh sáng ảnh hưởng trực tiếp đến lá của cây, nên cần ánh sáng mặt trời trực tiếp.
- Nhiệt độ: khoảng 15 – 27oC, chịu đựng được nhiệt độ thấp nhất là 4oC.
- Chế độ nước: nhu cầu nước trung bình. Thường xuyên giữ độ ẩm cho đất trồng, giúp cây hút được nước. Tránh để cây thiếu nước, lá cây sẽ héo khô và chuyển sang màu nâu.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc
Phương pháp nhân giống: bằng cách giâm cành.
Giâm cành: cắt cành 1 năm tuổi; cắm vào nơi râm, ẩm; cành mọc rễ sau khoảng 50 ngày; nếu ở nhiệt độ 25 – 30oC thì sau 30 ngày cành có thể mọc rễ. Tách cây đem trồng khi vào mùa xuân.
Bón phân bón hữu cơ
Để giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt. Nếu thiếu 2 loại phân bón Mg và K, cây sẽ còi cọc, cháy lá và dễ bị chết; vào mùa đông không nên bón phân.
Chăm sóc cây
- Mùa hè nên bỏ cây vào nhà hoặc trong râm, tránh ánh sáng trực xạ, đồng thời thường xuyên tưới nước, chú ý thông thoáng gió. Mùa đông cần giữ cây ở nhiệt độ trên 10oC và giảm lượng nước tưới.
- Cần quan sát kĩ các nhánh lá, loại bỏ ngay các phần lá bị hư để tránh ảnh hưởng đến các nhánh cây khác.
Các loại bệnh và cách phòng tránh
- Sâu bệnh gây hại: Bọ trĩ, nấm phyllosticta, nhện ve,… thường gây bệnh cho cây, gây ra hiện tượng nhiễm khuẩn, hoại tử, thân cây bị đen đúa, thối rữa…
- Dùng thuốc bảo vệ thực vật để diệt trừ sâu hại; sau đó cạo bỏ phần thân cây bị hoại tử, rửa vết thương bằng xà phòng và nước sạch để trị bệnh cho cây.
Thu hoạch và bảo quản
- Thu hái hoa vào mùa hè, cắt lá khi trời khô ráo.
- Phơi khô hoa và lá hoặc sấy nhẹ cho khô, bảo quản nơi thoáng mát.
Bộ phận dùng làm thuốc: Hoa và lá.