Tác dụng tuyệt vời của sâm Ngọc Linh – sâm tốt nhất thế giới

Sâm Ngọc Linh là một trong những loại sâm quý trên thế giới bởi chứa hơn 26 nhóm hợp chất saponin và có nhiều tác dụng như một loại thuốc tăng lực, chống lão hóa, tăng cường sức đề kháng, chống độc tố, kích thích điều hòa cơ chế miễn dịch của cơ thể.

Sâm Ngọc Linh

Mô tả sâm Ngọc Linh

Đặc điểm

• Sâm Ngọc Linh có tên khoa học là Panax vetnamensis, thuộc họ Nhân sâm Araliaceae.

Ở Việt Nam, sâm còn được gọi là: sâm Việt Nam, sâm Khu Năm ( sâm K5 ), sâm trúc, sâm đốt trúc, thuốc giấu (dân tộc Xơ Đăng )

• Cây thân thảo, sống lâu năm, cao 40 – 80 cm. Thân rễ nạc, mọc bò ngang như củ gừng, có nhiều đốt, không phân nhánh, dài 30 – 40 cm, có thể hơn, có nhiều vết sẹo do thân  khí sinh lụi hàng năm để lại, mặt ngoài màu nâu nhạt, ruột trắng ngà, phần cuối đôi khi có một củ hình cầu. Thân khí sinh mảnh, mọc thẳng, mang 2 – 4 lá kép chân vịt mọc vòng, mỗi lá kép có 5 lá chét hình trứng ngược hoặc hình mác, dài 10 – 14 cm, rộng 3 – 5 cm, gốc hình nêm, đầu thuôn dài thành mũi nhọn, mép khía răng nhỏ.
• Cụm hoa mọc thành tán đơn ở ngọn thân, có cuống dài, hoa nhiều, màu lục vàng; đài có 5 răng dài, nhị 5, chỉ nhị hình sợi, bầu trên, 1 ô.
• Quả hạch, hình trứng, màu đỏ, về sau chuyển thành màu đen; hạt hình thận màu trắng, có vân.
• Mùa hoa: tháng 4 – 7, mùa quả: tháng 9 – 10.

Phân bố

Cây sâm được phát hiện ở độ cao từ 1.200m trở lên (có tài liệu cho biết cao độ tìm thấy sâm Ngọc Linh là khoảng 1.500m), đạt mật độ cao nhất ở khoảng từ 1.700-2.000m. Sâm Ngọc Linh là loài cây thảo, đặc biệt ưa ẩm và ưa bóng, thường mọc rải rác hay tập trung thành từng đám nhỏ dưới tán rừng kín cây thường xanh lá rộng, đôi khi có cả cây lá kim.

Cho tới nay, ở Việt Nam sâm Ngọc Linh mới chỉ được phát hiện duy nhất ở hai tỉnh Kon Tum và Quảng Nam. Sâm mọc tập trung dưới chân dãy Ngọc Linh, dãy núi cao thứ 2 Việt Nam. Đỉnh cao nhất là đỉnh Ngọc Linh, cao 2.598m. Đất rừng nơi đây có tầng trên là loại đất vàng đỏ trên đá granit, dày trên 50 cm, có độ mùn cao, tơi xốp, giữ ẩm tốt và rừng nguyên sinh còn rộng, tạo điều kiện thuận lợi cho sâm phát triển vào mùa xuân – hè, mặc dù ở miền Nam lúc này đang là cuối mùa khô, đầu mùa mưa.

Vì sâm lần đầu được tìm thấy ở núi Ngọc Linh nên được gọi là sâm Ngọc Linh. Những nghiên cứu thực địa mới nhất cho thấy sâm còn mọc cả ở núi Ngọc Lum Heo thuộc xã Phước Lộc, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam, đỉnh núi Ngọc Am thuộc Quảng Nam, Đắc Glây thuộc Kontum, núi Langbian ở Lạc Dương tỉnh Lâm Đồng

Bộ phận dùng

Chủ yếu là thân rễ và rễ củ, ngoài ra cũng có thể dùng lá và rễ con.

Củ, rễ sâm Ngọc Linh vô cùng quý

Tác dụng tuyệt vời của sâm Ngọc Linh

Tăng cường sinh lực

Nhiều nghiên cứu chuyên sâu khẳng định sâm Ngọc Linh có công dụng tăng sinh lực, chống lại sự mệt mỏi, giúp phục hồi sức lực tương tự nhân sâm, đồng thời tăng khả năng thích nghi của cơ thể trước những bất lợi của môi trường.

Tăng nội tiết tố, tăng cường chức năng sinh lý

Các thành phần của thảo dược quý này có tác dụng giúp tăng cường sinh lý ở cả nam và nữ, thể hiện rất rõ ở những trường hợp suy nhược sinh dục thông qua việc kích thích hoạt động của não bộ lên tuyến yên, làm tăng sản suất nội tiết tố sinh dục.

Tăng khả năng chống oxy hóa, làm chậm quá trình lão hóa

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng saponin trong sâm Ngọc Linh có tác dụng ức chế sự hình thành MDA, sản phẩm của quá trình oxy hóa lipid màng sinh học, từ đó có tác dụng chống oxy hóa, làm chậm quá trình lão hóa.

Tăng khả năng hồi phục máu

Khi nghiên cứu tác dụng của sâm Ngọc Linh đối với quá trình hồi phục máu, các nhà khoa họa đã nhận thấy rằng sâm Ngọc Linh có tác dụng làm tăng số lượng hồng cầu và bạch cầu đã bị suy giảm trước đó.

Tăng cường trí nhớ, tăng khả năng vận động

Chi, cả thân và rễ củ sâm đều có thể dùng làm thuốc bổ. Thuốc có vị đắng, hơi ngọt, mùi thơm nhẹ, khi dùng liều thấp có tác dụng kích thích thần kinh, giúp tăng khả năng vận động, tăng trí nhớ. Dùng liều cao có thể ức chế hệ thần kinh.

Giảm đau, kháng viêm làm dịu cơn đau họng, ho hen

Một số hoạt chất của sâm Ngọc Linh có tác dụng kháng viêm, đặc biệt “nhạy” với khuẩn Streptococcus gây viêm họng, có tác dụng làm dịu và giảm đau trong viêm họng, giúp bệnh nhân dễ thở và làm long đờm trong các bệnh lý phế quản và phổi, ngăn chặn sự tái phát của các cơn hen.

Giảm đau – kháng viêm trên các mô hình gây đau xoắn bụng bằng acid acetic, mô hình gây viêm cấp hoặc mãn theo cơ chế kích thích hoạt động của trục tuyến yên – tuyến thượng thận.

Chống suy nhược cơ thể, suy dinh dưỡng, còi xương

Sâm Ngọc Linh thích hợp dùng cho người bị suy nhược cơ thể, trẻ còi xương, suy dinh dưỡng, người già, người bị thiếu máu, mới ốm dậy, nam giới cần tăng cường chức năng sinh dục, nữ giới muốn trẻ hóa… Có thể dùng trực tiếp sâm tươi hoặc phơi khô ngâm với mật ong, rượu…

Sâm Ngọc Linh thái lát ngâm mật ong

Giúp điều hòa tim mạch, huyết áp

Sâm Ngọc Linh có tác dụng điều hòa hoạt động tim mạch, nâng cao huyết áp trong các trường hợp hạ huyết áp do mất máu. Ở liều 50 – 500 mg/kg, sâm Ngọc Linh còn thể hiện tác động phòng chống xơ vữa động mạch theo cơ chế giảm LDL cholesterol ( một loại cholesterol xấu ), giảm lipid toàn phần và lipoprotein, tăng hàm lượng HDL-cholesterol (một loại cholesterol tốt).

Chống stress, trầm cảm, lo âu

Tác dụng này thể hiện rất rõ ở sâm Ngọc Linh trên cả stress vật lý và stress tâm lý. Sâm ngọc linh giúp phục hồi các rối loạn chức năng do stress gây ra như làm mất cảm giác đau, loét dạ dày, giảm khả năng miễn dịch… trong khi đó sâm Triều Tiên không có tác dụng này. Ngoài ra nó còn được chứng minh là có tác dụng chống trầm lo âu rất hiệu quả.

Tác dụng kỳ diệu với bệnh nhân ung thư

Ngoài tác dụng chống stress, chống lão hoá, nâng cao hệ miễn dịch, tăng cường chức năng gan, giảm cholesterol… sâm Ngọc Linh còn phối hợp hiệu quả tốt với thuốc kháng sinh và thuốc chữa bệnh tiểu đường. Đặc biệt với bệnh nhân bị ung thư, sâm Ngọc Linh được coi là “thần dược”, góp phần ức chế sự phát triển của khối u, đồng thời giúp người bệnh tăng cường hệ miễn dịch, giảm đau, giảm các tác dụng không mong muốn của liệu pháp xạ trị, hoá trị như ăn ngủ kém, rụng tóc, da khô, thiếu máu… nâng cao thể trạng, kéo dài sự sống.

Ngoài ra, sâm Ngọc Linh còn có tác dụng giải độc gan, bảo vệ và tái tạo tế bào gan.

Một số bài thuốc về Sâm Ngọc Linh

Sâm Ngọc Linh hầm thuốc bắc:

Chọn được sâm Ngọc Linh núi tự nhiên mang hầm với thuốc bắc rất là tốt cho người mới ốm dậy, người có sức khỏe kém, người già kém ăn mất ngủ hay người đang điều trị bệnh ung thư, các bệnh nan y… Chỉ cần 5,6 lát sâm Ngọc Linh hầm với thuốc bắc cũng đủ với người muốn chữa bệnh. Có thể dùng thường xuyên, tuần 1/ 2 lần.

Sâm Ngọc Linh hầm thuốc bắc- bài thuốc quý chữa bênh và bồi bổ sức khỏe

Sâm Ngọc Linh tẩm mật ong:

Đây là cách dùng phổ biến nhất và cũng có nhiều tác dụng nhất. Phù hợp với nhiều đối tượng sử dụng khác nhau, sâm Ngọc Linh rửa sạch, lau khô, thái lát mỏng mang ngâm với mật ong rừng xin, mật ong nguyên chất. Lưu ý mật ong phải là mật ong rừng, khi ngâm đổ mật ong ngập sâm ngọc linh. Mỗi ngày ngậm 3 – 5 lát, người già, người đang ốm, mắc bệnh nặng ngậm sâm ngọc linh tẩm mật ong có hiệu quả rất tốt.

Cả sâm Ngọc Linh tươi và khô đều có thể ăn trực tiếp bằng cách cắt lát mỏng rồi ngậm. Với sâm tươi có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh 2-3 tuần hoặc ngâm trong mật ong để bảo quản lâu dài.

Sâm Ngọc Linh ngâm rượu: 

Dùng cho người mọi người để bồi bổ sức khỏe, đặc biệt là nam giới, những nhười phải uống bia rượu nhiều, nên thay thế bằng rượu sâm ngọc linh để bảo vệ gan thận, bồi bổ sức khỏe. Cách làm: Rửa sạch sâm, ngâm vào rượu 50 – 70 độ , và đặc biệt phải ngâm vào bình thủy tinh. Phải ngâm 3 tháng trở lên thì khi sử dụng mới thấy có tác dụng tốt cho cơ thể. Ngâm sâm Ngọc Linh với tỉ lệ 100g sâm Ngọc Linh ngâm với từ 2-3 lít rượu, mỗi ngày dùng 50-100(ml).

Sâm Ngọc Linh pha trà uống: 

Sâm Ngọc Linh thái mỏng thành nhiều lát, khi dùng cho vài lát sâm (1g – 2g) vào ấm, đổ nước sôi vào pha như trà. Sau 5 phút có thể sử dụng. Có thể dùng vài lần như vậy cho đến khi cảm thấy vị nhạt dần thì lấy bả ra nhai và nuốt dần.

Ngậm tan Sâm Ngọc Linh trong miệng:

Đây là cách cơ bản và đơn giản nhất: dùng cho những người bệnh lâu ngày, mệt mỏi, kém ăn, và mắc chứng “phế hư”: chức năng hô hấp kém, phổi yếu, thở gấp, hen suyễn.